پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش تاب اوری بر
میزان پرخاشگری و احساس تنهایی دانش آموزان پسرسال سوم راهنمایی انجام شد
روش: این پژوهش از نوع تحقیق آزمایشی با طرح دو گروهی پیش آزمون- پس آزمون
با گروه آزمایش و کنترل است. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامههای
احساس تنهایی ،پرخاشگری وتاب اوری بهره گرفته شده است. نمونه آماری این
پژوهش شامل 30 نفر از دانش آموزان پسر مقطع راهنمایی شهر رشت است که به
روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب شده و به شیوه تصادفی در دو
گروه آزمایشی و کنترل گمارده شده اند. سپس برنامه آموزش تاب اوری به عنوان
متغیر مستقل ،طی 10 جلسه 75 دقیقه ای و در طول دو ماه ونیم،بر گروه
آزمایشی اعمال شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند
متغیره (مانکوا) و با استفاده از نرم افزار کامپیوتری 18SPSS بهره گرفته
شده است.یافته ها: نتایج نشان می دهند که F مشاهده شده از نظر آماری در
سطح( 05/0 p< ) معنی دار است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، اجرا
برنامه آموزش تاب اوری می تواند در کاهش پرخاشگری و احساس تنهایی دانش
آموزان پسر موثر باشد. بنابراین در نظر گرفتن این برنامه در مدارس،می
تواند برای دانش آموزان مفید باشد.
واژگان کلیدی : تاب آوری، پرخاشگری،احساس تنهایی ،دانش آموزان
فهرست مطالب
چکیده پژوهش................................................................................... 1
بیان مسأله.......................................................................................... 6
اهمیت و ضرورت پژوهش...................................................................... 9
هدفهای پژوهش.................................................................................. 10
فرضیههای پژوهش............................................................................. 10
تعاریف مفهومی متغیرهای پژوهش.......................................................... 11
تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش.......................................................... 11
تعریف متغیر کنترل............................................................................ 12
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق........................................................... 13
مقدمه.............................................................................................. 14
نوجوانی........................................................................................... 14
خصوصیات دوره نوجوانی................................................................... 14
رشد فردی واجتماعی دوران نوجوانی........................................................ 19
هویت وهویت یابی دردوره نوجوانی......................................................... 16
تاب آوری......................................................................................... 17
تعریف تاب آوری............................................................................... 17
ظهورتاب آوری................................................................................. 20
تابآوری و آسیبپذیر.......................................................................... 20
ارتباط بین تابآوری، مراحل رشد روانی، شناختی، اجتماعی و سلامت روان 22
الگوی تابآوری و آسیبپذیری............................................................... 23
ویژگیهای افراد تابآور......................................................................... 24
وجوه تاب آوری................................................................................. 26
ویژگیهای دخیل درتاب آوری.................................................................. 27
سخت‌رویی کلیدی برای تابآوری............................................................ 29
مؤلفههای تابآوری............................................................................. 29
پژوهشهای انجام شده در این زمینه........................................................... 31
پرخاشگری....................................................................................... 23
تعریف پرخاشگری.............................................................................. 24
پرخاشگری،خشم،خصومت.................................................................... 37
تاریخچه پرخاشگری............................................................................ 38
نظریه های مربوط به پرخاشگری............................................................ 49
شالوده زیستی پرخاشگری...................................................................... 52
علل و عوامل پرخاشگری...................................................................... 53
انواع رفتارهای پرخاشگرانه................................................................... 55
زیانهای پرخاشگری............................................................................. 58
پرخاشگری در نوجوانان....................................................................... 59
احساس تنهایی................................................................................... 61
تعریف احساس تنهایی.......................................................................... 63
شناخت احساس تنهایی.......................................................................... 67
دربرابراحساس تنهایی چه میکنیم............................................................. 67
انواع احساس تنهایی............................................................................ 67
رابطه احساس تنهایی با ترس واضطراب................................................... 69
با احساس تنهایی چگونه برخورد می کنیم................................................... 70
چند توصیه برای رفع احساس تنهایی........................................................ 70
طبقه بندی ویس از احساس تنهایی............................................................ 73
ارتباط احساس تنهایی با کودک آسیب دیده درون........................................... 73
تفاوت احساس تنهایی با کمرویی و افسردگی............................................... 74
احساس تنهایی درروان شناسی................................................................ 75
ریشه های احساس تنهایی...................................................................... 76
رابطه بین ترس و احساس تنهایی............................................................. 77
رابطه احساس تنهایی با شخصیت خود محور............................................... 78
روش ازبین بردن احساس تنهایی............................................................. 78
ایا درمان قطعی برای احساس تنهایی وجود دارد؟.......................................... 79
اثرات احساس تنهایی در دوره نوجوانی..................................................... 82
نظریه های مربوط به احساس تنهایی........................................................ 83
فصل سوّم: فرایند پژوهش.................................................................... 96
مقدمه.............................................................................................. 97
جامعه آماری..................................................................................... 97
نمونه آماری...................................................................................... 98
روش جمعآوری اطلاعات..................................................................... 97
روش و طرح پژوهش.......................................................................... 98
ابزارهای اندازهگیری........................................................................... 98
پایایی وروایی مقیاس تنهایی................................................................... 98
پایایی وروایی مقیاس پرخاشگری............................................................. 99
خلاصه پکیج آموزش تاب اوری............................................................ 100
روش تجزیه و تحلیل دادهها.................................................................. 101
فصل چهارم: یافته های پژوهشی........................................................... 102
یافته ها.......................................................................................... 104
فرضیه اول..................................................................................... 104
فرضیه دوم..................................................................................... 109
فرضیه سوم..................................................................................... 110
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری.............................................................. 111
مقدمه............................................................................................ 112
بحث و نتیجه گیری فرضیه اول............................................................ 113
بحث و نتیجه گیری فرضیه دوم............................................................. 119
بحث و نتیجه گیری فرضیه سوم........................................................... 117
محدودیتها و پیشنهاد‌ها........................................................................ 119
پیوستها.......................................................................................... 120
منابع............................................................................................. 132
چکیده انگلیسی................................................................................. 145
فهرست جداول و نمودارها
جدول 1-3: طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل.............................. 98
جدول 1-4: بررسی اثر تعاملی............................................................. 105
جدول 2-4: آزمون باکس جهت بررسی همگنی ماتریس............................... 106
جدول3-4: آزمون لوین برای بررسی یکسانی واریانس................................. 106
جدول 4-4: میانگین اولیه.................................................................... 107
جدول 5-4: میانگین تعدیل شده............................................................. 107
جدول 6-4: آزمون اندازه اثر بر اساس لامبدای ویلکز................................. 108
جدول 7-4: نتایج آزمون اثر آموزش تاب آوری برکاهش احساس تنهای 109
جدول 8-4: نتایج آزمون اثر آموزش تاب آوری برکاهش پرخاشگری............... 110
